Niezależnie od tego, czy kariera zawodowa dopiero się rozpoczyna, czy też trwa ona od wielu lat, warto być obeznanym w temacie praw i obowiązków pracodawcy i pracownika. Znajomość Kodeksu pracy stanowi podstawę do domagania się uczciwych warunków zatrudnienia i bezpieczeństwa, jak również o komfort w pracy
Prawa i obowiązki pracownika — co powinieneś o nich wiedzieć?
Niejedna osoba z powodu braku Kodeksu pracy w domu, podczas niejasnych spraw zawodowych, poszukuje pomocy w Internecie. Można to zaobserwować, spoglądając na częstotliwość wyszukiwań w Google takich fraz, jak „adwokat prawo pracy” lub „prawa i obowiązki pracownika”.
W związku z powyższym warto wiedzieć, iż pracownik posiada:
- Prawo do swobodnego wyboru pracy — każdy polski pracownik, ma prawo do wyboru zawodu, w którym chce pracować,
- Prawo do godnego wynagrodzenia — nie może nastąpić sytuacja, w której pracownik pracuje za darmo — minimalne stawki wynagrodzenia ustalane są przez państwo.
- Równe prawa z tytułu wykonywania tych samych obowiązków,
- Prawo do urlopu i wypoczynku — kodeks pracy jasno precyzuje wymiar urlopu, który należy się pracownikom,
- Prawo do godności — polskie prawo całkowicie zakazuje dyskryminacji w miejscu pracy,
- Prawo do bezpiecznego wykonywania obowiązków służbowych — pracodawca powinien zapewnić pracownikowi higieniczne i bezpieczne warunki w miejscu pracy
- Prawo do organizowania się — m.in. związki zawodowe,
- Prawo do odszkodowania w przypadku naruszenia przez pracodawcę przepisów związanych z mobbingiem i równym traktowaniem,
- Prawo do urlopu rodzicielskiego,
- Prawo do powrotu do pracy przed zakończeniem urlopu macierzyńskiego,
- Prawo do powrotu do pracy po urlopie bezpłatnym,
- Prawo do wynagrodzenia w przypadku odwołania się ze stanowiska,
- Prawo do przerwy wyliczonej w czas pracy.
Co więcej, pracownik zobowiązany jest do:
- Przestrzegania regulaminu zakładu pracy,
- Starannego i sumiennego wykonywania pracy,
- Przestrzegania BHP i ppoż,
- Zachowania tajemnicy określonych w prawie i umowie,
- Dbania o dobro zakładu pracy,
- Przestrzegania zasad współżycia społecznego,
- Przestrzegania czasu pracy.
Pracodawca — jakie są jego prawa i obowiązki?
Do głównych praw i obowiązków pracodawcy zaliczane są:
- Rozliczanie pracowników z efektów pracy,
- Egzekwowanie wypełnienia obowiązków pracowniczych,
- W określonych okolicznościach odwołanie pracownika z urlopu wypoczynkowego,
- Nakładanie kar porządkowych,
- Przyznawanie wyróżnień i nagród,
- Udzielenie urlopu bezpłatnego,
- Wypłacanie terminowej i prawidłowej wypłaty,
- Zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy,
- Ułatwianie pracownikom podnoszenia kwalifikacji,
- Zaspokajanie socjalnych potrzeb pracowników w miarę dysponowanych środków.