Niezależnie od tego, czy kariera zawodowa dopiero się rozpoczyna, czy też trwa ona od wielu lat, warto być obeznanym w temacie praw i obowiązków pracodawcy i pracownika. Znajomość Kodeksu pracy stanowi podstawę do domagania się uczciwych warunków zatrudnienia i bezpieczeństwa, jak również o komfort w pracy

Prawa i obowiązki pracownika — co powinieneś o nich wiedzieć?

Niejedna osoba z powodu braku Kodeksu pracy w domu, podczas niejasnych spraw zawodowych, poszukuje pomocy w Internecie. Można to zaobserwować, spoglądając na częstotliwość wyszukiwań w Google takich fraz, jak „adwokat prawo pracy” lub „prawa i obowiązki pracownika”.

W związku z powyższym warto wiedzieć, iż pracownik posiada:

  • Prawo do swobodnego wyboru pracy — każdy polski pracownik, ma prawo do wyboru zawodu, w którym chce pracować,
  • Prawo do godnego wynagrodzenia — nie może nastąpić sytuacja, w której pracownik pracuje za darmo — minimalne stawki wynagrodzenia ustalane są przez państwo.
  • Równe prawa z tytułu wykonywania tych samych obowiązków,
  • Prawo do urlopu i wypoczynku — kodeks pracy jasno precyzuje wymiar urlopu, który należy się pracownikom,
  • Prawo do godności — polskie prawo całkowicie zakazuje dyskryminacji w miejscu pracy,
  • Prawo do bezpiecznego wykonywania obowiązków służbowych — pracodawca powinien zapewnić pracownikowi higieniczne i bezpieczne warunki w miejscu pracy
  • Prawo do organizowania się — m.in. związki zawodowe,
  • Prawo do odszkodowania w przypadku naruszenia przez pracodawcę przepisów związanych z mobbingiem i równym traktowaniem,
  • Prawo do urlopu rodzicielskiego,
  • Prawo do powrotu do pracy przed zakończeniem urlopu macierzyńskiego,
  • Prawo do powrotu do pracy po urlopie bezpłatnym,
  • Prawo do wynagrodzenia w przypadku odwołania się ze stanowiska,
  • Prawo do przerwy wyliczonej w czas pracy.

Co więcej, pracownik zobowiązany jest do:

  • Przestrzegania regulaminu zakładu pracy,
  • Starannego i sumiennego wykonywania pracy,
  • Przestrzegania BHP i ppoż,
  • Zachowania tajemnicy określonych w prawie i umowie,
  • Dbania o dobro zakładu pracy,
  • Przestrzegania zasad współżycia społecznego,
  • Przestrzegania czasu pracy.

Pracodawca — jakie są jego prawa i obowiązki?

Do głównych praw i obowiązków pracodawcy zaliczane są:

  • Rozliczanie pracowników z efektów pracy,
  • Egzekwowanie wypełnienia obowiązków pracowniczych,
  • W określonych okolicznościach odwołanie pracownika z urlopu wypoczynkowego,
  • Nakładanie kar porządkowych,
  • Przyznawanie wyróżnień i nagród,
  • Udzielenie urlopu bezpłatnego,
  • Wypłacanie terminowej i prawidłowej wypłaty,
  • Zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy,
  • Ułatwianie pracownikom podnoszenia kwalifikacji,
  • Zaspokajanie socjalnych potrzeb pracowników w miarę dysponowanych środków.